Hoe het grootste casino van Europa, ooit opgericht voor spionage, als Icarus neerviel

Duur/Durée ± 3 min.

Waagde je ooit een gokje in het Casinò di Campione, ooit de grootste goktempel van Europa, in het Zwitserse Ticino? Koester die herinnering, want sinds juli 2018 zijn de deuren van de goktempel stevig dicht. Over hoe een casino vol spionnen uitgroeide tot een ongezien succes, een hele gemeente voedde, en dan alles verloor. Rien ne va plus, momenteel toch.

Aan de locatie zal het alvast niet gelegen hebben. Het Casinò di Campione ligt aan de oever van het Meer van Lugano, in de gemeente Campione op een stuk Italiaans grondgebied in Zwitserland. Toch ging het gokpaleis, het grootste van Europa, in juli 2018 failliet. De speeltafels en -automaten staan er stof te vangen. Hoe kon het zover komen?

Van spionage tot grootste casino van Italië

Spion James Bond bezoekt geregeld een casino, om er een gokje te wagen én de maat van zijn tegenstrevers te nemen. Maar het Casinò di Campione werd écht voor spionagedoeleinden opgericht, in 1917. De Italiaanse overheid, die het casino bezat, hoopte er buitenlandse diplomaten mee aan te trekken, die dan makkelijk af te luisteren vielen in de ontspannen sfeer.

In 1933 mag het casino opnieuw de deuren openen, op voorwaarde dat het de kosten van de gemeente dekt. De goktempel is meteen een groot succes. Van over heel Europa zakken highsociety, royalty en adel naar Campione af. Na de Tweede Wereldoorlog groeit het casino uit tot het grootste van Italië. De hele gemeente leeft ervan, iedereen werkt er. Belastingen betalen is er niet eens nodig.

Pijnlijke val na hoogmoed

Waarom niet de grootste van Europa worden, dachten de bestuurders in Campione. Dus openden ze er in 2007 een nieuwe goktempel, ontworpen door de Zwitserse architect Mario Botta. Een immens gebouw: 9 verdiepingen hoog, 55.000 m² speelvloer, 500 speelautomaten, 60 tafels, ’s avonds helemaal rood verlicht, van kilometers afstand te zien, klaar voor 3100 spelers.

En dan … dan breekt de crisis los. Speelautomaten in cafés en bars worden gelegaliseerd, onlinekansspelen komen op, de Zwitserse frank groeit tegenover de euro … Vanaf 2008 brokkelen de inkomsten van het Casinò di Campione af. Samen met een te grote loonmassa leidt dat tot slecht beheer, vertelt personeelslid Francesco Padula aan het Franse persbureau AFP.

De burgemeester treedt af, de Italiaanse overheid stuurt een commissaris. Zwitserse en Italiaanse hulporganisaties leveren driemaal per maand voedselhulp (!) en goederen voor basisbehoeften. Het vergaat Campione ronduit slecht.

In juli 2018 beveelt het lokale Italiaanse gerecht de sluiting van het casino, omdat het niet meer de kosten van de gemeente dekt. Maar een Milanese rechtbank verklaart die beslissing ongeldig, wegens een procedurefout. Toch blijft de toekomst momenteel onzeker. Vandaag kunnen immers geen privé-investeerders instappen, aldus vakbondsman Vincenzo Falanga tegen AFP. Ondertussen wachten de honderden speelautomaten en bewoners van Campione op beterschap … Zal het casino ooit opnieuw spelers verwelkomen?