Nationale Loterij: België heeft een gokprobleem, maar wij zijn niet de oorzaak

Duur/Durée ± 4 min.

De Nationale Loterij heeft er een goed jaar op zitten. In 2019 steeg de omzet van de overheidsoperator voor het vierde jaar op rij, dit keer naar een recordomzet van 1,4 miljard euro. CEO Jannie Haek is tevreden, maar vertoont ook verontrusting wegens de ongekende populariteit van de (private) goksector.

Vorig jaar kochten 6,4 miljoen Belgen minstens één keer een loterijbiljetje, gemiddeld voor een kostprijs van 5,30 euro. Het aantal verkooppunten van de Nationale Loterij steeg van vijfduizend naar zevenduizend. Die verkooppunten zijn nog steeds verantwoordelijk voor het leeuwendeel van de omzet, maar ook online groeit de populariteit van de loterijproducten. De online verkoop is ondertussen goed voor 20% van de totaalomzet.

Maar is dat wel zo’n goed nieuws? Het aantal probleemgokkers in ons land blijft dramatisch stijgen, zegt Jannie Haek. Hij legt de schuld daarvan volledig bij de privésector. “De Nationale Loterij bestaat al 85 jaar en pas de laatste tien jaar is gokverslaving een echt maatschappelijk probleem geworden. Ligt dat aan ons? Of ligt dat aan het feit dat in diezelfde periode de markt vrijgemaakt is voor online gokken? Ik ben van mening dat het dat tweede is”, verklaart hij in een interview met Het Laatste Nieuws.

Verontrusting over aantal probleemgokkers

Even checken. Volgens de zelfhulpgroep Anonieme Gokkers kende ons land in 2008 125.000 gokkers, waarvan 25.000 tot 30.000 ‘zwaar verslaafd’ waren: zij vergokten maandelijks tussen 1000 en 2000 euro. Slechts acht jaar later, in 2016, was het aantal risicovolle en problematische gokkers volgens De Druglijn al opgelopen tot respectievelijk 386.240 en 80.841.

Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk nog een stuk hoger, omdat lang niet iedereen erkent dat hij/zij een probleem heeft of hulp wil of kan zoeken. De verontrusting van Jannie Haek is dus gerechtvaardigd: het aantal (probleem)gokkers steeg de laatste twaalf jaar zorgwekkend.

Dat Jannie Haek klinkt “als een cannabisdealer die zegt dat hem geen schuld treft voor de problemen met drugverslaafden, omdat zijn concurrenten cocaïne en heroïne dealen” (dixit de journalist van HLN), ontkent de CEO. “Je zal mij nooit horen zeggen dat er geen risico’s verbonden zijn aan onze spelen, maar ik kan u verzekeren dat we volop inzetten op het inperken van het risico. En dat kan je niet van iedereen in de sector zeggen.” 

Controle

Maar klopt dat wel? De Kansspelcommissie – waar de Nationale Loterij niet onder valt – voert regelmatig controles uit op het terrein, om te zien of de wetgeving nageleefd wordt.

In 2018 (recentere cijfers zijn vooralsnog niet voorhanden) controleerde de Commissie 226 etablissementen. Hierbij ging het onder andere om casino’s, wedkantoren en dagbladhandels. Vijf vergunningen werden ingetrokken, zes geschorst, vijf gokgelegenheden kregen een waarschuwing en er werden zestien geldboetes uitgeschreven.

Maar de (zelf)controle op de Nationale Loterij is veel uitgebreider, aldus Jannie Haek. “Wij hebben een team van experts dat voor al onze producten nagaat hoe groot het risico is op probleemgedrag. Hun schaal gaat van lichtgroen tot donkerrood. Als een product nog maar in de oranje zone komt, beslissen we al om het niet op de markt te brengen. Zijn onze producten zonder risico? Nee. Maar de kans dat je verslaafd raakt aan Euromillions of Lotto is minimaal in vergelijking met de kans dat je verslaafd raakt aan online poker of aan een bingokast.” 

Semantiek

Allemaal semantiek? Misschien, maar niet noodzakelijk. Dat de private goksector een hoger risico geeft op verslaving en ander problematisch gokgedrag, blijkt ook uit cijfers van het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs. Het hoogste percentage risicospelers vind je bij elektronische gokmachines (26%), casinospelen (23%), informele weddenschappen (20%) en sportweddenschappen (20%). Bij gokkers die hun kans wagen met een lotto- of krasbiljet bedraagt het risico op verslaving 7%. Veel lager, maar opnieuw niet onbestaande.

De verontrusting omtrent de toenemende gokproblemen van de Belgen is dus zeker niet onterecht. Daarom geldt voor iedereen die ooit een gokje waagt, met een krasbiljet in de krantenwinkel of op een online slotmachine, dezelfde gulden regel: stel grenzen. Problematische gokkers en hun naasten kunnen op weekdagen tussen 10u00 en 20u00 terecht bij de Druglijn op 078 15 10 20. Of lees deze post er eens op na, als je hulp wil inroepen. En blijf vooral voor kleine bedragen spelen, met plezier.

 Lees ook            

---